Zrównoważony rozwój turystyki

Zrównoważony rozwój turystyki /red. nauk. Stanisław Wodejko. Warszawa: Szkoła Głowna Handlowa, Oficyna Wydawnicza, 2008,– 451 s.; tab., wykr.; ISBN 978-93-7378-410-9

Wstęp. Publikacja jest zbiorem artykułów przygotowanych na konferencję organizowaną przez Katedrę Turystyki SGH, która odbędzie się w Warszawie w dniach 4-5 grudnia 2008 roku. Jest to kolejna, w cyklu dwuletnim, konferencja, która tym razem poświęcona jest problematyce zrównoważonego rozwoju w turystyce. Na niniejszą publikację składają się 32 opracowania. Ich autorzy wywodzą się ze wszystkich ważniejszych ośrodków akademickich w Polsce, zajmujących się problematyką turystyki. W rezultacie powstała najobszerniejsza pozycja książkowa w Polsce poświęcona zrównoważonemu rozwojowi w turystyce, uwzględniająca ponadto wszystkie, nie tylko ekologiczne aspekty tej problematyki.
Artykuły podzielono na trzy grupy tematyczne, które są zarazem częściami książki. Pierwsza z nich: „Pojęcia i funkcje zrównoważonego rozwoju turystyki" ma charakter wprowadzający i dyskusyjny. Trzeba bowiem wiedzieć, że tak mocno lansowana koncepcja zrównoważonego rozwoju w ogóle, jak i z uwzględnieniem turystyki, ma swoich zwolenników, ale też przeciwników. Ci pierwsi przeważają, ale organizatorzy konferencji uznali, że należy też uwzględnić opinie tych drugich. Niezwykle ważnym zagadnieniem są też funkcje zrównoważonego rozwoju turystyki. Ze zrozumiałych względów (charakter uczelni organizującej konferencję) szczególny nacisk położono na funkcję ekonomiczną. I wreszcie uznano, że nie można pominąć prac z tego zakresu powstających w krajach Unii Europejskiej, tym bardziej że opracowana została „Agenda dla zrównoważonej i konkurencyjnej turystyki europejskiej”.
Druga część publikacji: „Zrównoważony rozwój turystyki na szczeblu regionalnym i lokalnym” jest jednocześnie częścią najobszerniejszą, czemu nie należy się dziwić. Istnieją poglądy, że za zrównoważony rozwój odpowiedzialność ponosi państwo, a ściślej jego organy centralne. Od nich zatem oczekuje się kompleksowych i skutecznych działań. Jest to podejście, które nie wytrzymuje konfrontacji z rzeczywistością, zwłaszcza w odniesieniu do turystyki. Bez świadomości znaczenia zrównoważonego rozwoju na szczeblu lokalnym czy regionalnym nie może być mowy o wdrożeniu tej koncepcji w życie. Dlatego też większość autorów, prezentujących taki właśnie pogląd, podjęło tę problematykę w omawianej części drugiej.
Część trzecia: „Zrównoważony rozwój turystyki a przedsiębiorstwa turystyczne” zawiera najmniej opracowań, co ma swoje uzasadnienie. O ile bowiem świadomość konieczności zrównoważonego rozwoju na szczeblu lokalnym czy regionalnym pozostawia wiele do życzenia, to na poziomie przedsiębiorstw jest ona często marginalna lub żadna. Instytucje te, kierując się wskaźnikami ekonomicznymi, nierzadko omijają wymogi zrównoważonego rozwoju. Dlatego też nieliczne artykuły zamieszczone w tej części publikacji są szczególnie cenne.
Reasumując, jeszcze raz chciałbym podkreślić, że niniejsze opracowanie jest pierwszą w Polsce tak obszerną, zwartą pozycją książkową poświęconą problematyce zrównoważonego rozwoju turystyki. Powinno ono pełnić dwie funkcje. Po pierwsze, inspirować do dalszych badań nad tą niezwykle ważną i obszerną dziedziną. Po drugie, zawarty w nim materiał powinien być przynajmniej częściowo wykorzystany dla celów dydaktycznych, co może pozytywnie wpływać na rozwój świadomości w odniesieniu do zrównoważonego rozwoju turystyki. Brak tej świadomości jest bowiem jedną z istotniejszych barier krzewienia tej ważnej koncepcji.

profesor Stanisław Wodejko
Kierownik Katedry Turystyki Kolegium Gospodarki Światowej Szkoły Głównej Handlowej

Publikacja do pozyskania w ramach wymiany międzybibliotecznej po skontaktowaniu się z kierownikiem Biura Kolegium Gospodarki Światowej, mgr Elżbieta Włodyką (al. Niepodległości 164, 02-554 Warszawa, pokój 902, bud. F, tel. +48 22 849-50-84, +48 22 564-93-50, +48 22 564-93-49, faks +48 22 646-61-15, www.sgh.waw.pl/kgs/, email: elaw@sgh.waw.pl, Elzbieta.Wlodyka@sgh.waw.pl