Eden 2015 - Turystyka i lokalna gastronomia
Obrady zakończone, decyzje zapadły. Kapituła polskiej edycji konkursu Komisji Europejskiej na Najlepsze Europejskie Destynacje – EDEN, ogłosi oficjalnie wyniki 11 czerwca, podczas uroczystości wręczenia nagród. Znamy piątkę kandydatów, którzy ocenieni zostali najwyżej.
Ideą, która przyświeca organizatorom konkursu jest promowanie najlepszych wzorców zrównoważonego rozwoju turystyki. Pokrótce chodzi o usuwanie barier hamujących ten rozwój. Między innymi wskazywanie miejscowości posiadających atrakcyjne oferty poza sezonami turystycznymi oraz kierowanie ruchu turystycznego do mniej znanych miejscowości turystycznych. W edycji 2015, nagradzane i promowane są miejsca i obszary turystyczne w Europie wyróżniające się ofertą gastronomiczną.
Zakwalifikowało się 25. Kandydatów z 14. województw
Do konkursu przyjmowane były zgłoszenia regionów, szlaków kulinarnych, produktów turystycznych, restauracji, hoteli wykorzystujących oferty kuchni regionalnej bądź posiadających ofertę turystyczną związaną z popularyzacją dziedzictwa kulinarnego. Wysoko oceniane było włączanie do menu potraw przyrządzanych w oparciu o tradycyjne przepisy, z produktów dostarczanych przez lokalnych producentów. Punkty przyznawane były też za fakt wykorzystywania ofert kulinarnych destynacji, do promocji turystycznej regionu. Regulamin właściwie nie ograniczał prawa zgłaszania kandydatur. Przysługiwało ono regionalnym i lokalnym organizacjom turystycznym, samorządom terytorialnym, instytucjom, twórcom produktów i szlaków turystycznych, stowarzyszeniom i fundacjom, przedsiębiorcom prywatnym i innym zainteresowanym podmiotom. Do polskiej edycji konkursu zakwalifikowanych zostało 25 kandydatur ubiegających się o miano najlepszych destynacji kulinarnych z 14. województw. Zgłoszenia do konkursu i późniejsza punktacja dokonywana przez członków kapituły, dokonywane były on-line, za pośrednictwem systemu aplikacji elektronicznych. Laureat i dwójka wyróżnionych wyłoniona została podczas posiedzenia jurorów, na którym przedstawiono zsumowaną punktacje i ostatecznie potwierdzono poprawność przebiegu procedur konkursowych. Najwyższe oceny otrzymały „Gościnność i smaki Regionu Puszczy Białowieskiej", „ Szlak Kulinarny Mazowiecka Micha Szlachecka", Szlak Kulinarny „Śląskie Smaki", „Kulinarny Poznań" i Szlak Kulinarny „Podkarpackie Smaki".
Gościnność i smaki Regionu Puszczy Białowieskiej.
Pobyt w Białowieży ucieszy podniebienia osób lubiących kuchnię ukształtowaną przez przenikanie upodobań i zwyczajów polskich, białoruskich, ukraińskich, rosyjskich, litewskich i żydowskich. Potrawy przygotowywane są z lokalnych produktów według receptur przechodzących z pokolenia na pokolenie. Zachowują one swe dawne nazwy. Kiszka i babka ziemniaczana, tałkanica, chleb swojski na zakwasie, pielmieni, hałuszki, kupiak, pieroh. Przyprawy, zioła, herbaty owocowe pochodzą z białowieskiej puszczy. Miód „Lipiec białowieski", aromatyczny, słodki z posmakiem goryczki, wpisany został na Listę Produktów Regionalnych Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi. W regionie jest wiele gospodarstw rolnych dostarczających produkty do obiektów gastronomicznych. Najczęściej wymienianymi na szlaku są Bojarski Gościniec w Narewce, Polana Zubra w Pogorzelcach, Restauracja Stoczek 1929 w Białowieży, Zajazd „Wrota Lasu" w Hajnówce, Zajazd u Jana w Dubiczach Cerkiewnych. Przykładowe potrawy regionalne, które najczęściej można znaleźć w karcie dań to gulasz z dziczyzny, pierogi z dzika zupa opieńkowa, pierogi z opieńkami, babka ziemniaczana, ciasto Gospodyni. Cześć obiektów noclegowych posiada własną bazę gastronomiczną oraz umożliwia gościom zakup lokalnych produktów. miodów, przetworów, wyrobów mięsnych, ziół i przypraw, nalewek. Regionalnie jada się w gospodarstwach agroturystycznych, w których posiłki przyrządzane są z własnych produktów, warzyw, owoców jaj, przetworów, miodów, serów, ryb. Kalorie spalić można pedałując po kilkunastu dobrze wytyczonych trasach rowerowych lub pokonując szlaki piesze w regionie Puszczy Białowieskiej. Dobre warunki wypoczynku, wędkowania, sportów stwarzają akweny wodne - Siemianówka, Repczyce i Bachmaty oraz rzeki Narew i Narewka.
Szlak Kulinarny „Mazowiecka Micha Szlachecka".
Tworzą go mazowieckie restauracje „Zaścianek Polski" i Dwór Mościbrody z Siedlec, Retro Skibniew z okolic Sokołowa Podlaskiego oraz Pałac Patrykozy, Gorzelnia w Krzesku, Choco Fruit i Piekarnia Ratuszowa z Siedlec – reprezentujące kulturę mazowiecką i podlaską kształtowaną przez wpływy kuchni białoruskiej, litewskiej, tatarskiej i żydowskiej. Szlak to przede wszystkim kulinaria, ale także oferta aktywnego spędzenia czasu i zwiedzania regionu.Można tu również odwiedzić wiele ciekawych miejsc. W Siedlcach nie sposób ominąć Muzeum Diecezjalnego z jedynym w Polsce obrazem El Greco. Dalej na szlaku, interesująco przebiegają wizyty w zabytkowej Gorzelni w Krzesku, pięknym architektonicznie Pałacu w Patrykozach i jednej z nielicznych w kraju Ludwisiarni Braci Kruszewskich w Węgrowie.
Szlak Kulinarny „Śląskie Smaki".
Turysta poruszający się wzdłuż Szlaku Kulinarnego Śląskie Smaki ma do wyboru certyfikowane restauracje i lokale gastronomiczne, które w menu posiadają tradycyjne dania regionalne przygotowywane według tradycyjnych receptur. Najbardziej typowe potrawy śląskie to rolady z kluskami i modrą kapustą, wodzionki, hekele, ale zwolenników mają również te mniej znane, na przykład gęsi pipek, gałuszek, kućmoka i kurziny. Osoby uważające kuchnię śląską za zbyt monotonną, mogą porównać tę tradycyjną z jej odmianami – daniami kuchni jurajskiej, za zagłębiowskiej, czy beskidzkiej.
Kulinarny Poznań
Kulinarny Poznań zrzesza restauratorów najlepszych lokali w mieście. Wśród nich są takie, których historia powstania związana jest dziejami miasta i jego kulturą. Należą do nich na przykład restauracje Bazar 1838, Ratuszova czy Zagroda Bamberska. Restauratorzy. Członkowie „Kulinarnego Poznania", dzięki wspólnej inicjatywie i współpracy z Agencją Rynku Rolnego, zaopatrują się w tradycyjne produkty z listy Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi. W Wielkopolsce jest ich około 90. Dzięki temu w kartach dań znajdują się między innymi wielkopolska wieprzowina złotnicka czy Miód Witosławski. W programie „Kulinarnego Poznania" są odwołania do przeszłości. W projekcie pod nazwa „Klasyka Poznania" szefowie kuchni renomowanych poznańskich restauracji, dzielą się swoimi fascynacjami nawiązującymi do tradycji kulinarnych miasta. Dania serwowane w restauracjach oparte są na wielkopolskich produktach najlepszej jakości i recepturach sięgających nawet XVII wieku. Pod marką „Kulinarnego Poznania" organizowana jest znana w kraju impreza Noc Restauracji, a także Akademia Kulinarnego Poznania, która jest formą spotkań z najlepszymi szefami kuchni w poznańskich restauracjach dzielących się wiedzą na temat przyrządzania dań. Mobilna aplikacja i mapa ułatwiają trafienie do wszystkich restauracji uczestniczących w projekcie „Kulinarny Poznań".
Szlak Kulinarny Podkarpackie Smaki
W roku 2014 tworzyło go 40 (w tym roku przyjęto kolejne zgłoszenia) certyfikowanych karczm, oberż, tawern, zajazdów, szynków, barów, kawiarni i gospodarstw agroturystycznych zlokalizowanych wzdłuż trzech tras - Bieszczadzkiej, Beskidzko-Pogórzańskiej i Północnej. Specjalnością lokali są dania kuchni regionalnej i etnicznej. Łemkowskiej, bojkowskiej, pogórzańskiej, lasowiackiej, a także dworskiej, myśliwskiej i tej, którą preferowali bywalcy dawnych szynków w miastach. Jeden z przepisów certyfikowanych dań datowany jest na XVI wiek, większość z XIX i początku XX. Kilka punktów gastronomicznych znajduje się w obiektach muzealnych, miedzy innymi w Zamku Dubiecko i Dworze Kombornia. Inne, na przykład Karczma Podkarpackie Jadło w Babicy czy Gospoda Pod Biała Górą w Sanoku, tworzą własne zbiory etnograficzne. W przypadku Karczmy pod Semaforem w Bachorzu, eksponaty mają wartość historyczną. Oberża Zakapior w Polańczyku rozwija kolekcję artystyczną. W wyposażeniu lokali znajduje się wiele elementów lokalnego rzemiosła artystycznego i zabytkowych przedmiotów użytkowych. Część z obiektów dysponuje bazą noclegową o różnym standardzie. Od prostego pokoju z łóżkiem do pięciogwiazdkowego hotelu ze strefą spa. Szlak Kulinarny Podkarpackie Smaki posiada szeroką ofertę turystą, nawiązującą do przyjemności stołu, ale nie tylko. Organizowane są warsztaty kulinarne zdradzające przepisy pieczenia tutejszego chleba i proziaków, robienie masła, białego sera, warzenie piwa i podpiwku, wieczorami degustacje win i nalewek. Niektóre obiekty takie jak Dwór Kombornia i Zamek Dubiecko zapraszają na koncerty muzyki poważnej, w Zajeździe Pod Caryńską występują zespoły folkowe, w Gospodarstwie u Flika gra się muzykę grup etnicznych. Popularnością cieszą się masowe imprezy folklorystyczne takie jak Święto Chleba w Dźwiniaczu Dolnym. Co ważne, oferta usług obowiązuje także poza sezonem urlopowym. Właściwy wybór miejsc pobytu turystycznego ułatwia zaopatrzenie się w przewodnik i mapę Szlaku Kulinarnego Podkarpackie Smaki.
Kapituła polskiej edycji konkursu Komisji Europejskiej na Najlepsze Europejskie Destynacje – EDEN 2015 obradowała pod przewodnictwem Jacka Janowskiego, wicedyrektora Departamentu Produktu Turystycznego i Współpracy Regionalnej Polskiej Organizacji Turystycznej. W skład kapituły wchodzili Ewelina Macierzyńska-Szwaja, Ministerstwo Sportu i Turystyki; Dariusz Goszczyński, wicedyrektor, Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi; Anna Jędrocha, Krakowska Izba Turystyki; Jadwiga Błoch, przedstawicielka regionalnych organizacji turystycznych; Katarzyna Draba, rzeczniczka prasowa POT; Kamila Łuczyńska-Wilczek, koordynatorka konsorcjum Polskich Szlaków Kulinarnych; Monika Węgrzyn, dziennikarka; Krzysztof Kobus, Travelphoto; Jolanta Kamieniecka, Polska Izba Produktu Regionalnego i Lokalnego; Sebastian Niewiadomski, redaktor naczelny narodowego portalu turystycznego.