W opinii eksperta

ITB - nie ma nic lepszego

Taka opinia jednego z uczestników tegorocznej edycji największego na świecie spotkania profesjonalistów sektora turystyki jest wyjątkowo trafna. Odnosi się nie tylko do wielkości tego wydarzenia, jego globalnego charakteru, ale również do rangi uczestników, poziomu debat, podejmowania problemów kluczowych dla przyszłości turystyki.

Wiele krajów świata zderza się jeszcze ze skutkami bądź przejawami kryzysu, poważne trudności mają wciąż takie gospodarcze potęgi jak USA, strefa euro czy Japonia – mogłoby się wydawać, że w tak niesprzyjających warunkach turystyce grozi poważny regres. Jednakże dane dotyczące roku ubiegłego wskazują, że gospodarka turystyczna w skali globalnej radzi sobie nadspodziewanie dobrze, dlatego podstawowym celem jest dziś utrzymanie dotychczasowego tempa rozwoju.

Podtrzymanie rozwoju

Tegoroczne międzynarodowe targi turystyczne ITB w Berlinie (odbyły się w dniach 6-10 marca) pokazały, że są podstawy do optymistycznych prognoz, ale też świadomość wielkich wyzwań i zagrożeń dla tej dziedziny, bardzo wrażliwej na wszelkiego rodzaju trudności. Tak najkrócej  można określić dominujący ton oficjalnych wystąpień, debat profesjonalistów i menedżerów wielkich korporacji, a nawet małych firm.

Optymizm wspiera się na mocnych podstawach, które wyraża rekordowa i symboliczna liczba międzynarodowych podróży turystycznych, która w roku ubiegłym przekroczyła miliard i wyniosła dokładnie 1 mld 35 mln. To oznacza wzrost o 4 proc. w stosunku do roku poprzedniego. Uzupełniają te dane liczby podawane przez Światową Radę Podróży i Turystyki (WTTC), według której branża turystyczna wyprzedza tempem wzrostu gospodarkę światową - sektor ten zwiększył swój wkład do globalnego produktu brutto o 6,6 bln dolarów.

Takie wyniki są dostrzegane i robią wrażenie, a targi ITB są dobrym miejscem nie tylko do ich zaprezentowania, ale przede wszystkim poszukiwania dróg rozwoju dla turystyki światowej, wzmacniania jej potencjału, rozpoznawania nowych trendów, wymiany wiedzy i praktycznych doświadczeń. Berlińskie targi są zdecydowanie największym na świecie miejscem spotkań decydentów polityki turystycznej i liderów biznesu. Jak podają organizatorzy, w tym roku uczestniczyło w nich ponad 100 ministrów turystyki i sekretarzy stanu odpowiadających za tę dziedzinę, a obok tego ponad 110 tysięcy profesjonalistów branży z całego świata. Symbolicznym wyrazem zainteresowania turystyką był udział w uroczystej gali otwarciu targów kanclerz Niemiec Angeli Merkel oraz Susilo Bambang Yudhoyono, prezydenta Indonezji, która w tym roku była krajem partnerskim.

Okolicznościowe wystąpienie kanclerz Niemiec było znamienne i nie nosiło charakteru kurtuazyjnego – wskazywało na rozumienie pozytywnej roli turystyki, postrzeganej przede wszystkim jako ważna i nowoczesna dziedzina gospodarki. Przypada  to akurat na dobry okres w niemieckiej turystyce, która osiąga imponujące wyniki w liczbie przyjazdów, co do niedawna nie było mocną jej stroną. Konsekwencja w realizowaniu wyjątkowo trafnej strategii jest najlepszym sposobem na podtrzymanie wspomnianych wcześniej tendencji wzrostowych sektora turystyki.

Ambitne zamiary zaprezentowane zostały na ITB 2013 przez wiele krajów. Przede wszystkim trzeba zwrócić uwagę na tegoroczny kraj partnerski - Indonezję. Podczas konferencji otwarcia Mari Elka Pangestu, indonezyjska minister turystyki i innowacyjnej gospodarki, nie tylko zachwalała walory Turystyczne, ale również wyliczała osiągnięcia w rozbudowie nowoczesnej bazy usługowej dla turystów. Przy innej okazji przedstawiciele systemu hotelowego Accor wyrazili opinię, że Indonezja będzie wkrótce rozpoznawana jako jeden z turystycznych gigantów.

Dobre perspektywy przewidywane są dla Indii, które zmieniają radykalnie swój wizerunek i będą oferować to, czego poszukują doświadczeni turyści – od festiwali, wellness, dziedzictwa historycznego poczynając, na turystyce wypoczynkowej i przygodowej kończąc.

O turystów i ich pieniądze usilnie zabiegać będzie wciąż pogrążona  w kryzysie finansowym Grecja, a po drugiej stronie lokuje się Kazachstan, który przeznacza ogromne pieniądze na rozbudowę swej stolicy. Astana będzie gospodarzem światowej wystawy EXPO 2017 i już wkrótce ma stać się „Dubajem na stepach” - nie tylko z powodu powstających tam wielu drapaczy chmur. Tunezja wraca do gry z ambitnym planem rozwoju turystyki przyjazdowej: chce niemal zdublować liczbę przyjazdów do 10 mln  w 2016 roku (w 2012 roku - 5,95 mln).

Takich przykładów jest wiele – dotyczą w szczególności kilkudziesięciu rynków rozwijających się, choć rynki tradycyjne też gotowe są do rywalizacji. W tych warunkach realnie wyglądają prognozy na rok obecny. Według UN WTO liczba podróży międzynarodowych wzrośnie o 3-4 proc., czyli do poziomu około 1,07 mld.  WTTC przewiduje dalszy wzrost udziału branży turystycznej w tworzeniu globalnego produktu o 3,2 proc., gdy wzrost gospodarki światowej szacowany jest niżej, na 2,4 proc.

Zainteresowanie targami ITB nie maleje  - w tym roku odnotowano udział 10.086 wystawców ze 188 krajów, zapełnione zostało wszystkie 26 hal, liczba profesjonalistów branży turystycznej kształtuje się od kilku lat powyżej 110 tysięcy, z tego 43 proc. to są goście zagraniczni. Christian Göke, dyrektor ds. operacyjnych targów, stwierdził z przekonaniem: - Ta impreza targowa nie ma sobie równych.

W kolorze białym

W wystroju polskiego stoiska na targach ITB 2013 dominował kolor biały - całość prezentowała się estetycznie i tworzyła przyjazny nastrój. Mogło to być również nawiązanie do głównej tematyki, wokół której będzie się koncentrowała promocja Polski w najbliższych dwóch latach, w szczególności na rynku niemieckim. Przedstawiciele Polskiej Organizacji Turystycznej informowali, że niemieckich klientów nasz kraj chce zainteresować obszarem spa i wellness.

Ten główny wątek nie jest przypadkowy i ma pewne związki z wcześniejszymi aktywnościami na rynku niemieckim, a na targach ITB w szczególności. Zarówno pełnienie roli kraju partnerskiego dwa lata temu, jak też późniejsza kampania promocyjna miała kreować nasz nowy wizerunek, a jednocześnie skupiała się na przygotowaniach do wielkiej imprezy, jaką były piłkarskie mistrzostwa UEFA EURO 2012. Działania te, oceniane z dzisiejszej perspektywy, przyniosły pozytywne efekty, a sam przebieg turnieju dostarczył wielu powodów do satysfakcji. To z tych powodów nasz wizerunek, także turystyczny  znacznie się poprawił.

Pamiętamy też, że turyści i kibice w przeważającej większości deklarowali chęć ponownego odwiedzenia Polski. Teraz trzeba im zaproponować wystarczająco ważne powody, aby te zamiary chcieli zrealizować. Takim obszarem zgodnym z naszym wizerunkiem, a jednocześnie bardzo atrakcyjnym może być oferta kuracyjna budowana na bazie uzdrowisk, zabiegów wellness i spa w licznych wyspecjalizowanych hotelach oraz z zakresu medycyny estetycznej.

Ten kierunek wybrany przez POT do działań promocyjnych jest zbieżny z nowymi tendencjami, jakie można było zaobserwować podczas tegorocznych targów ITB. Wzrasta otóż w marketingu terytorialnym znaczenie niszowych form turystyki, lepiej odpowiadających zainteresowaniom klientów coraz bardziej świadomych swoich potrzeb. Im właśnie trzeba proponować takie wyspecjalizowane produkty. Jeśli odbiór tych zmian jest czasami niechętny, to warto uświadomić sobie, że niedawne jeszcze czasy promocji ogólnej już się skończyły, prawdopodobnie definitywne.

W polskim pawilonie, prezentowano wszechstronnie nasze regiony i ich produkty (wciąż nieliczne), pozytywnie należy odnotować większą liczbę uczestniczących firm mających ofertę na rynek niemiecki. Natomiast oferty z bogatą paletą propozycji usług uzdrowiskowych, spa i wellnes oraz z zakresu medycyny estetycznej skupiały się w ramach specjalnej ekspozycji Wyspa Wellness.

Polska jest na rynku niemieckim najważniejszą zagraniczną destynacją dla wyjazdów kuracyjnych, w katalogach niemieckich turoperatorów znajdują się uzdrowiska zachodniopomorskie czy dolnośląskie, teraz możemy jednak zaproponować oferty daleko bogatsze. W czasie briefingu dla dziennikarzy poświęconego tematyce spa i wellness zaprezentowana została tegoroczna edycja katalogu „Hotele SPA & Wellness”, wydawanego przez firmę Comfortum. Zawiera on oferty ponad sześćdziesięciu hoteli o takiej specjalizacji, znajdujących się w górach, na pojezierzach i nad morzem. Prezes Comfortum Paweł Polka obszerniej przedstawił segment obiektów z usługami spa i wellness, a także nowe trendy w nim obserwowane. Przez ostatnie lata ten segment bardzo się rozwinął i dziś liczy około 500 obiektów, z czego połowa jest skategoryzowana (najwięcej znajduje się w województwie zachodniopomorskim – 16 proc.). Cała baza dysponuje teraz 10 tys. miejsc. Nowe trendy to indywidualizowanie oferty, propozycje adresowane do rodzin z dziećmi, medycyna estetyczna łączona ze spa.

W trakcie briefingu zaprezentowane zostały nowe obiekty: hotel SPA Malinowy Dwór w Świeradowie Zdroju oraz pałac Sulisław koło Wrocławia.

Na innym spotkaniu z dziennikarzami Rafał Szmytke, prezes POT, przekonywał, że Polska jako destynacja wellnes i spa nie jest za granicą wystarczająco znana. Dlatego kampanie informacyjne mają zwrócić uwagę potencjalnych gości na tę polską ofertę, której standard nie odbiega od tego w innych krajach europejskich, a niejednokrotnie jest nawet wyższy. W przypadku turystów z Niemiec, aby skorzystać z różnych zabiegów kuracyjnych, zabiegów spa, egzotycznego relaksu – nie trzeba jechać daleko, wystarczy krótka podróż samochodem albo skorzystanie z dogodnego połączenie samolotem.

W polskiej ekspozycji i aktywności na tegorocznych targach ITB warto zauważyć pewną kontynuację. Tworzony jest wizerunek kraju nowoczesnego i dynamicznego, który turystom proponuje ofertę urozmaiconą i barwną.

Warto też odnotować na polskim stoisku debiut e-wydawnictwa POT, prezentującego w nowatorskiej formie najlepsze produkty turystyczne, które otrzymały certyfikaty w konkursie organizowanym przez Polską Organizację Turystyczną. Można je pobierać na telefon, smartfona czy komputer ze strony http://pdf.polska.travel/certyfikaty-pot/pl/