Jura przyciąga turystów regionalnymi przysmakami

Aromatyczna mieszanka ziemniaków, boczku, cebuli i buraków w rozgrzanym kotle z prażonką czy rozpływający się w ustach, smażony świeży pstrąg prosto z hodowli. Jura Krakowsko – Częstochowska oferuje niezmierzone i wciąż nie do końca odkryte bogactwo naturalnej kuchni lokalnej.

Okolice Myszkowa i Zawiercia to region gdzie niezwykłą popularnością cieszy się prażonka, zwana też pieczonką. Cóż to takiego? To niesamowicie aromatyczna i intensywna w smaku lokalna potrawa pieczołowicie przygotowana od stuleci przez mieszkańców Jury Krakowsko – Częstochowskiej. Choć jej przygotowanie nie jest zbyt skomplikowane – to danie jednogarnkowe, a w zasadzie jedno kociołkowe – smak tej potrawy podbija podniebienia największych krytyków.

Zapach duszonych w kotle ziemniaków, okraszonych smalcem i uzupełniony naturalną kiełbasą, cebulą i świeżutkim boczkiem sprawia, że ślinka cieknie zanim jeszcze prażonka zostanie skończona. A wymienioną wcześniej bazę uzupełnia się zapiekanymi razem z nią buraczkami, marchwią, czy liśćmi kapusty.

Danie cieszy się w regionie ogromną popularnością i uwielbieniem. Dowód? Organizowany co roku „Światowy Festiwal Prażonek”, gdzie wybór odmian pieczonek może wywołać prawdziwy ból głowy. Podczas festiwalu odbywa się także konkurs, w którym wybierane są najlepsze prażonki. Impreza jest także okazją dla lokalnych mistrzów rękodzieła do pokazania swoich wytworów, a całość okraszają ciekawe występy artystyczne

Dotąd Jura Krakowsko – Częstochowska słynęła głównie z turystyki krajoznawczej i kulturowej. „Światowy Festiwal Prażonek” pokazuje, że region ma również szansę na rozwój turystyki kulinarnej. Wszystko za sprawą możliwości posmakowania regionalnej kuchni oraz coraz większej popularności imprez z nią związanych.

Bo przecież nie samymi prażonkami Jura stoi. Unikatową kuchnię regionu spotkamy też w Lelowie – miejscowości od lat związanej z kulturą żydowską, do której corocznie na przełomie stycznia i lutego pielgrzymują chasydzi z całego świata. Dzięki tym powiązaniom turyści mogą spróbować dań takich jak czulent, ciulim czy gęsi pipek.

Czulent to danie pierwotnie jedzone podczas Szabatu. Zapiekane przez całą dobę w stygnącym piecu chlebowym, by później można było się cieszyć gorącą koszerną wołowiną z kaszą, fasolą i ziemniakami oraz dodatkiem aromatycznych przypraw. Danie to było inspiracją dla powstania Ciulimu Lelowskiego. Jest to potrawa jednogarnkowa i podobnie jak czulent zapiekana w piecu chlebowym. Głównymi jej składnikami są soczyste żeberka wieprzowe z dodatkiem wiejskich jaj kurzych, ziemniaków, słoniny oraz cebuli, czosnku i przypraw. Kolejną potrawą, która zadowoli podniebienia nawet najbardziej wybrednego smakosza jest słynny gęsi pipek. Chrupiąca pieczona skóra gęsi nadziewana farszem na bazie tartych ziemniaków oraz mielonych gęsich żołądków z dodatkiem podsmażonego czosnku i cebuli, to danie proste, a jednocześnie efektowne.

Dużą szansą na promocję turystyki kulinarnej w tym regionie jest cykliczna impreza „Święto Ciulimu i Czulentu”, która odbywa się co roku w wakacje. Podczas tego wydarzenia zasmakujemy lokalnej kuchni oraz obejrzymy liczne występy.

Nie mniejszą popularnością cieszą się też zupy. Słynny w regionie jurajski żur na grzybach, którego podstawą jest zakwas żytni. Aromatyczna zupa podawana jest z dodatkiem grzybów leśnych oraz okraszonych ziemniaków. Inny przykład to jurajski żurek z białą kiełbasą, gotowany na domowym zakwasie. Potrawa ta zawiera w sobie wiejskie jaja, ręcznie robioną, swojską kiełbasę oraz grzanki czosnkowe. Wszystkich wspaniałych regionalnych potraw można skosztować w okolicznych restauracjach.

Atrakcją regionu, nie tylko kulinarną, jest najstarsza pstrągarnia w Europie, która słynie z najlepszych, świeżych ryb przyrządzanych na miejscu, prosto po wyłowieniu ich z wody. Sekretem wyjątkowego smaku są krystalicznie czyste stawy zasilane przez rzekę Warcicę oraz jej słynne źródła Elżbiety i Zygmunta, których nazwa pochodzi od imion dzieci znanego poety Zygmunta Krasińskiego.

Ogromny potencjał kulinarny Jury Krakowsko – Częstochowskiej zaowocował powstaniem projektu „Smaczna Jura”, gdzie przedstawiane są najciekawsze smaki regionu oraz miejsca, w których można ich spróbować. Inicjatorom utworzenia takiego szlaku była Jurajska Organizacja Turystyczna. W tym roku odbywa się czwarta edycja imprezy. Celem wydarzenia jest popularyzacja i promocja miejsc wyróżnionych znakiem i certyfikatem „Smaczna Jura”, gdzie można spróbować lokalnych potraw na bazie starych receptur związanych z kuchnią regionu. W latach poprzednich, akcja ta osiągnęła wieki sukces. Wydane zostały tysiące egzemplarzy map kulinarnych, promujące wybrane potrawy regionalne oraz partnerów projektu. Dodatkowo akcja ta była szeroko promowana na stronie JOT oraz profilu organizacji na Facebooku. Powodzenie przyniosła jej również prezentacja na krajowych targach turystycznych.

Promocja oryginalnych, lokalnych smaków i inwestycja w turystykę kulinarną, mogą okazać się strzałem w dziesiątkę i przynieść Jurze Krakowsko – Częstochowskiej kolejny element jej międzynarodowej sławy. Potrawy te dzięki unikatowej recepturze, niezmiennej od setek lat w połączeniu z niezwykłym smakiem, mogą stać się magnesem dla turystów, chcących również poznać kulinarną odsłonę Jury.

Marta Okrągła

Źródło: własne; fot. Youtube