Godne polecenia
Kwidzyn był stolicą Pomezanii
… przypomina o tym Lokalna Organizacja Turystyczna „Liwa”, prowadząca również punkt informacji turystycznej w sąsiedztwie kwidzyńskiego zamku. Punkt ten jest wręcz idealny. Trudno sobie wyobrazić, aby udający się w te strony pominęli wizytą w zamku.
To prawda, Kwidzyn pozostaje nieco w cieniu Malborka. Tutejsze Muzeum podlega Muzeum Zamkowemu w Malborku. Może też i dlatego turyści próżno oczekują pamiątkowego biletu z wizerunkiem kwidzyńskiego zamku. Na bilecie czytamy „Muzeum Zamkowe w Malborku”. Można wprawdzie kupić bogato ilustrowany przewodnik, ale na zamku brak folderów czy popularnych informatorów.
Ciekawa ekspozycja. Zbiory muzeum reprezentują kulturę materialną prawobrzeżnego Dolnego Powiśla obejmującego powiaty: kwidzyński, sztumski i okolice miasta Susz. Eksponowane są zbiory: przyrodnicze (m.in. jajo dinozaura, kości wieloryba), etnograficzne, historyczne (w tym średniowieczne narzędzia tortur), rzemiosło artystyczne (m.in. meble z przełomu XVIII i XIX w.), a także broń. Muzeum prowadzi szeroką działalność popularyzatorską i oświatową.
Imponuje wielkością widoczny z oddali zespół zamkowo-katedralny, którego wznoszenie rozpoczęto w roku 1322. Zamek jest zrośnięty z katedrą gotycką z XIII-XIV wieku. Wyjątkowy to zamek. To tutaj, podobnie jak na zamkach krzyżackich w Malborku, Toruniu, Kowalewie Pomorskim zachowały się unikalne gdaniska czyli wieże ustępowe. Legenda mówi, że nazwę gdanisko nadali Krzyżacy aby obrazić Gdańszczan, jednak pochodzenie nazwy jest sprawą dyskusyjną. Do wspomnianych przybytków prowadziły galerie wsparte na arkadach. Gdanisko było formą wykusza lub wieży usytuowanej na zewnątrz murów obronnych. Budowano je tak, aby nieczystości spadały do fosy. Czasami ponoć też rozsuwano kraty i do wieży wrzucano skazańców. Najdłuższa z zachowanych wież ustępowych znajduje się właśnie w Kwidzynie. Warto zauważyć, że już w średniowieczu istniał system informacji wizualnej. Drogę do gdaniska wskazywały tam swoimi ogonami rzeźby diabełki.
Zachowały się fragmenty murów miejskich, gmachy użyteczności publicznej z XIX w., spichlerze murowane z XIX w., okazałe kamienice i domy z okresu od końca XIX do początku XX w. W maju 2007 roku w katedrze odnaleziono groby wielkich mistrzów krzyżackich.
Zwraca uwagę supermarket jednej z sieci usytuowany w zabytkowym młynie, co jest bardzo dobrym przykładem adaptacji obiektu dziedzictwa poprzemysłowego dla potrzeb współczesnych. W kompleksie młyna znajduje się też wyjątkowy obiekt gastronomiczny.
Kwidzyn to miasto zieleni, ale też miasto rond (naliczyłem ich blisko 20), m.in. imienia Kardynała Stefana Wyszyńskiego, Rodła, Solidarności, 3 Maja, Pod Zegarem, Piastowskie oraz ronda wszystkich miast partnerskich Kwidzyna.
Warto odwiedzić otoczone zielenią przedmieście Miłosna z ośrodkiem jeździeckim, w którym otoczono opieką zespół zabudowy dawnej Królewskiej Stadniny Koni z lat 1907-10. To miejsce wielu imprez, znane także z ulubionego przez najmłodszych mini-zoo. Na terenie stadniny znajdują się: pensjonat, placówki gastronomiczne oraz punkt informacyjny.
Jan Paweł Piotrowski