Polsko-czeskie dziedzictwo poprzemysłowe
Rok 2018 jest dla Muzeum Papiernictwa w Dusznikach-Zdroju, rokiem jubileuszu. Instytucja działa od półwiecza, mieści się w uznanym za Pomnik Historii, jedynym zachowanym w Polsce młynie papierniczym z XVII wieku, unikatowym zabytku techniki. Cykl jubileuszowych wydarzeń objęty został Honorowym Patronatem Prezesa Polskiej Organizacji Turystycznej.
Dusznicka papiernia jest jedną z największych atrakcji turystycznych regionu, otrzymała prestiżowe wyróżnienie w konkursie Komisji Europejskiej „Najlepsze Europejskie Destynacje Turystyczne – EDEN”, wyłaniającym miejsca z ciekawą i różnorodną ofertą dla turystów, w których z wyjątkowym zaangażowaniem dba się o środowisko naturalne oraz lokalne dziedzictwo kulturowe. Koordynatorem polskiej edycji konkursu jest Polska Organizacja Turystyczna.
Historyczny młyn w Dusznikach-Zdroju zlokalizowany jest nad rzeką Bystrzycą Dusznicką, na południowych obrzeżach miasta przy międzynarodowej trasie w kierunku granicy z Czechami. Po jej przekroczeniu, zmotoryzowany dojeżdża do Velkich Losin, W tej miejscowości zachował się inny zabytkowy młyn papierniczy. Aby chronić oba wyjątkowe obiekty dziedzictwa poprzemysłowego i skutecznie je promować, muzea nawiązały współpracę. Jednym z jej elementów jest projekt „Na szlaku wspólnego dziedzictwa” dofinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach programu Interreg V-A Republika Czeska-Polska 2014-2020 oraz budżetu państwa za pośrednictwem Euroregionu Glacensis. Efekty projektu zaprezentowane zostały podczas konferencji w Velkich Losinach, 16-17 maja.
Rezultaty podjętych prac omówił Maciej Szymczyk, dyrektor Muzeum Papiernictwa w Dusznikach-Zdroju. Przeprowadzone badania dziejów młynów papierniczych na podstawie dokumentów archiwalnych, analizy dendrochronologicznej i architektonicznej oraz badań zapraw murarskich, pozwoliły między innymi na wprowadzenie korekty daty budowy dusznickiego młyna papierniczego. Stwierdzono, że najstarszy, południowo-zachodni narożnik budowli pochodzi sprzed 1562 roku i jest pozostałością po pierwszej papierni. W oparciu o dokonane ustalenia nakręcony został film promocyjny, opracowana publikacja i wydane ulotki informacyjne w kilku wersjach językowych.
Konferencja w Velkich Losinach była okazją do spotkania przedstawicieli trzech młynów papierniczych. W Dusznikach-Zdroju, Velkich Losinach i Homburgu. Obiekty mają szansę uzyskać transgraniczny wpis na Listę Światowego Dziedzictwa Kultury UNESCO. W toku prowadzonych rozmów potwierdzono chęć kontynuowania badań dziejów poszczególnych obiektów oraz stworzenie wokół nich, środowisk historyków, historyków sztuki i miłośników regionu, działających na rzecz zacieśniania współpracy.
Istotą kwestią poruszaną podczas konferencji była współpraca z władzami państwowymi, samorządowymi i konserwatorskimi na rzecz stworzenia wspólnego produktu turystycznego, którego celem będzie utrwalanie i upowszechnianie wiedzy o historii techniki i kultury.