Konkurencyjność cenowa polskiej zimowej oferty turystycznej

Od kilku lat na zlecenie Polskiej Organizacji Turystycznej realizowany jest monitoring konkurencyjności cenowej polskich produktów turystycznych w relacji do ofert głównych konkurentów. Poniższy tekst omawia pokrótce wyniki ostatniego zrealizowanego pomiaru dla sezonu zimowego 2013/2014.

Średnia cena jednego osobonoclegu dla całego koszyka usług turystycznych wybranych do analizy wyniosła w sezonie zimowym 2013/2014 około 278 PLN. Polska znalazła się w strefie cen niższych (264 PLN) niż średnia dla badanych krajów i zajęła w rankingu środkową pozycję. Niższe ceny zanotowano w Słowacji i Czechach, wyższe – w Austrii i Niemczech.

Wzrost cen w Polsce był zbliżony do tego, który zanotowano dla całej próby i wynosił ok. 10,5% w ciągu dwóch lat. Ceny usług kupowanych u touroperatorów były we wszystkich badanych krajach wyższe niż u bezpośrednich usługodawców; różnica była najmniejsza na rynku niemieckim i polskim, największa zaś – na słowackim i czeskim.

W sezonie zimowym (grudzień-marzec 2013/2014) wyraźny wzrost cen widoczny był szczególnie w dwóch podokresach: tygodniu Świąt Bożego Narodzenia i czasie następującym bezpośrednio po świętach. Najwyższe ceny przypadły na okres noworoczny, potem sukcesywnie spadały. Część usług (od 42% w Polsce do ok. 45% w Austrii) sprzedawana była po cenach jednakowych dla całego sezonu zimowego. Usługodawcy konkurowali też o klientów stosując różnorodne systemy promocji i zniżek (22,4% badanych ofert).

Pozycję konkurencyjną Polski w relacji do pozostałych badanych rynków recepcyjnych (Austria, Czechy, Niemcy, Słowacja) można określić jako umiarkowanie korzystną. Wskazują na to zarówno średnia cena 1 osobonoclegu, jak i szczególnie - relacja ceny do użyteczności. Oferty „święta w górach” i „zimowy wypoczynek w górach”, sprzedawane były w Polsce po cenach niższych lub porównywalnych w stosunku do konkurentów. Ceny ofert związanych z uprawianiem sportów zimowych były mniej konkurencyjne. W sezonie zimowym 2013/2014 polskie produkty turystyczne najdrożej sprzedawane były we Francji i Wielkiej Brytanii, najtaniej w Szwecji i na Ukrainie.

Święta w górach

Mimo ogólnie wysokich cen wypoczynku zimowego w okresie świątecznym, pozycja konkurencyjna Polski w tym obszarze produktowym była jednoznacznie korzystna. Ceny usług oferowanych na polskim rynku były niższe niż pozostałych krajach, a stosunek ceny do użyteczności, rozumianej jako szczegółowa zawartość oferty, był najkorzystniejszy. Kolejne pozycje w atrakcyjności cen wypoczynku świątecznego zajęły: Czechy, Słowacja i Austria. Najmniej korzystnie wypadły oferty świąt w niemieckich górach.

Uprawianie sportów zimowych

Ceny ofert na wyjazdy związane z uprawianiem sportów zimowych, czyli głównie narciarstwa, były w Polsce relatywnie wysokie. Przewyższały nie tylko ceny na rynku czeskim i słowackim, ale także niemieckim. Drożej było tylko w Austrii. Jednak polscy usługodawcy, prawdopodobnie świadomi niekonkurencyjności warunków narciarskich na polskich stokach, konkurowali zakresem usług zawartych w cenie. Pod względem użyteczności polska oferta wyprzedza niemiecką, ale nadal pozostaje w tyle za usługami w Czechach i Słowacji. Najdroższe i najmniej konkurencyjne okazały się oferty uprawiania sportów zimowych w Austrii.

Wypoczynek w górach

W sezonie zimowym 2013/2014 ceny usług świadczonych w grupie ofert „wypoczynek w górach” były w krajach wybranych do badania dość zbliżone (wyjątek stanowił rynek austriacki). Ceny usług oferowanych na terenie Polski były nieco wyższe niż w Czechach i Słowacji, ale niższe niż w Niemczech i Austrii. Natomiast stosunek ceny do użyteczności był w Polsce najbardziej korzystny ze wszystkich krajów –w ramach ceny polscy usługodawcy zaoferowali turystom najbogatszy zakres usług.

Kilka niezbędnych informacji o badaniu

W badaniu ceny usług turystycznych świadczonych w Polsce porównywane są z tymi, które na tych rynkach oferują nasi główni konkurenci, za których uznano: Czechy, Słowację, Austrię i Niemcy. Analizą zostały objęte usługi oferowane turystom na najważniejszych dla polskiej turystyki zimowej europejskich rynkach emisyjnych: niemieckim, brytyjskim, francuskim, holenderskim, szwedzkim i ukraińskim. W Polsce badanie ograniczono do czterech województw, dla których turystyka zimowa stanowi produkt priorytetowy: małopolskiego, podkarpackiego, śląskiego i dolnośląskiego. Do analiz wybierano zarówno oferty touroperatorów, agentów turystycznych, jak i bezpośrednich usługodawców (dane z minimum 2 000 ofert dla każdego sezonu). Czasowy zakres analizy to okres od połowy grudnia do końca marca kolejnego roku. W obszarze badań dla sezonu zimowego znalazły się następujące produkty: sporty zimowe (narciarstwo, snowboard, jazda na łyżwach, bojery, saneczkarstwo) oraz zimowy wypoczynek w górach i święta w górach. Podstawowa analiza materiału empirycznego opiera się na średniej cenie 1 osobonoclegu. Wyliczany jest również wskaźnik użyteczności, rozumianej jako szczegółowa zawartość oferty, mierzonej w relacji do ceny, którą trzeba za nią zapłacić.

Raporty z kolejnych edycji badania Konkurencyjność cenowa polskich produktów turystycznych w relacji do ofert głównych konkurentów autorstwa dr hab. Teresy Skalskiej, realizowanego na zlecenie Polskiej Organizacji Turystycznej, w tym raport ZIMA 2013/2014, dostępne są na stronie www.pot.gov.pl/ do pobrania/badania i analizy

Opracowała: Dorota Zientalska, Departament Strategii POT