Top5 najlepszych atrakcji turystycznych polskich regionów
Rycerze dali lekcję, jak wygrywać pod Grunwaldem, i w sondażach
Emocje za nami. Spore, choć napięcie rosło stopniowo. Z rundy na rundę. Co prawda początki były zawstydzająco niemrawe. Niektórzy nie kryli rozczarowania ospałością internautów głosujących na portalu narodowym www.polska.travel w pierwszym etapie sondażu Top5 najlepszych atrakcji turystycznych polskich regionów. Za to w edycji finałowej klawiatury stukały chwilami w tempie oszałamiającym. Do głosowania zachęcały media. Na kontach 17 kandydatów z godziny na godzinę przybywało kliknięć poparcia. Po miesiącu, mamy wyniki.
Mogą one zaskakiwać, że wśród pięciorga zwycięzców, którzy zebrali największą liczbę głosów, zabrakło wydawałoby się, murowanych faworytów. Sondaże internetowe mają jednak to do siebie. Pokazują aktualne sympatie, które, jak wiemy, bywają zmienne. Na tym polega ich szczególny, emocjonalny rys, ale i praktyczna wartość dająca do myślenia ekspertom, a przede wszystkim wprawnym fachowcom marketingu i sprzedaży wciąż doskonalącym metody przyciągnięcia uwagi klientów. W pierwszych miesiącach 2016, na tym polu imponującą skutecznością popisała się brać rycerska. Znany produkt turystyczny – Inscenizacja Bitwy pod Grunwaldem, nagrodzony Certyfikatem Polskiej Organizacji Turystycznej w konkursie na Najlepszy Produkt Turystyczny w roku 2004. W tegorocznym sondażu Top5, grunwaldzka inscenizacja wygrała w cuglach etap eliminacji regionalnych, w rundzie ogólnopolskiej z kretesem gromiła konkurentów sprawnością organizacyjną w mobilizowaniu zwolenników. Międzynarodowy zakon rekonstruktorów wydarzeń historycznych bacznie śledził zmieniającą się skalę liczby kliknięć uwidocznioną na portalu narodowym, utrzymując stałą, zrazu druzgocącą, potem bezpiecznie kilkuprocentową, ale ani przez chwilę niezagrożoną, przewagę nad kolejną w rankingu pięciu najlepszych atrakcji turystycznych w Polsce. Zwycięstwo zapewniło rycerstwu zdobycie 27,3 proc. głosów. Drugie w stawce z wynikiem 20,8 proc. zakończyło sondaż Muzeum Wsi Kieleckiej - Park Etnograficzny w Tokarni. Kolejne miejsca przypadły Kolei Wąskotorowej Rogów-Rawa-Biała, która zebrała 10,2 proc. głosów, Puszczy Białowieskiej – UNESCO/Białowieskiemu Parkowi Narodowemu z 8,7 proc. i Skansenowi w Sanoku wybranemu do Top 5 przez 8 proc. głosujących internautów.
Wygrani tegorocznego sondażu Top 5 promowani będą na łamach portalu narodowego, a także innych mediów POT.
Słowo o znakomitych, utytułowanych, docenianych produktach turystycznych z końca listy rankingowej. Wielu obiektywnych ekspertów bez zdziwienia przyjęłoby odwrotną kolejność. Cóż z tego. O wynikach rankingów popularności nie decydują eksperci, nie wygrywa się ich z opuszczonymi obojętnie rękami.
Sebastian Niewiadomski, redaktor naczelny portalu narodowego jest zadowolony z przebiegu sondażu i aktywności internautów, którzy w finale głosowali kilkadziesiąt tysięcy razy. Samych wyników nie komentuje. – Choć atrakcje z poszczególnych regionów wybierane były do sondy w sposób szczególnie przemyślany, na podstawie badań, analiz i opinii regionalnych organizacji turystycznych, to z założenia miała ona mieć lżejszą konwencję. Dlatego nie była przeprowadzona w formie konkursu z formalnym regulaminem i pulą nagród. Zainteresowanie głosowaniem, zarówno ze strony oddających głos internautów, jak i mediów było nadspodziewanie wysokie, co potwierdza, że wprowadzenie elementu interakcji na oficjalnym Narodowym Portalu Turystycznym, rozumianej jako przepływ informacji w dwie strony, jest dobrym pomysłem. Postaramy się go rozwijać – mówi redaktor Niewiadomski i obiecuje zwycięskim Top5 intensywne wsparcie promocyjne narodowego portalu w tym roku.
Szczegółowe informacje o wszystkich atrakcjach turystycznych biorących udział w głosowaniu, zarówno na etapie sond regionalnych, jak i sondy ogólnopolskiej dostępne są w Aktualnosciach Turystycznych Tutaj, i pod adresem www.polska.travel/hity.
Top5 najlepszych produktów turystycznych polskich regionów 2016
w glosowaniu internautów na portalu narodowym www.polska.travel
Top 1 – Inscenizacja bitwy pod Grunwaldem
Największa tego typu impreza w kraju. Rozgrywana jest od roku 1998, w połowie lipca. W jej przygotowanie i przebieg angażuje się prawie półtora tysiąca rekonstruktorów i miłośników średniowiecza z całego świata. Gromadzi kilkadziesiąt tysięcy turystów. Wydarzenie jest elementem programu obchodów Dni Grunwaldu. Główną atrakcją jest odtworzenie przebiegu największej bitwy średniowiecznej Europy, którą 15 lipca 1410 roku toczyły sprzymierzone wojska polsko-litewskie pod wodzą Władysława Jagiełły z hufcami państwa zakonu krzyżackiego na polach pomiędzy wsiami Grunwald, Stębark, Łodwigowo i jeziorem Lubeń.
Starcie na polach grunwaldzkich było finałem działań wojennych rozpoczętych rok wcześniej, których zarzewiem było popierane przez wielkiego księcia litewskiego Witolda, powstanie Żmudzinów przeciwko państwu krzyżackiemu. Przed przystąpieniem do zbrojnej rozprawy z powstańcami i wspierającą ich Litwą, wielki mistrz zakonu, Ulrich von Jungingen podjął próbę wymuszenia na królu Polski Władysławie Jagielle, deklaracji neutralności w konflikcie. Spotkał się z odmową, co wpłynęło na zmianę jego wojennych planów. Przede wszystkim ostrze uderzenia wojsk zakonnych wymierzone zostało przeciwko Polsce. Działania militarne zakończył rozejm. Rozpoczął się okres gier dyplomatycznych, jednania sojuszników i werbunku zaciężnych oddziałów przed walnym rozstrzygnięciem. Roczniki Jana Długosza nie precyzują liczebności wojsk, które stanęły naprzeciw siebie na polach grunwaldzkich. Według jednej z prawdopodobnych hipotez król Jagiełło zgromadził pod swoim dowództwem 50 chorągwi jazdy Zjednoczonego Królestwa Polskiego i 40 wystawionych przez Wielkie Księstwo Litewskie. Według przybliżonych szacunków można przyjąć, że w pole wyruszyło mniej więcej 80 tys. rycerzy konnych, piechoty oraz różnie uzbrojonej rzeszy pomocniczych służb. Przeciwko wojskom Unii Jagiellońskiej stanęła armia mniej liczna. 51 chorągwi jazdy, piechota i artyleria kilkudziesięciu bombard. Szeregi zbrojnych tworzyli bracia-rycerze, półbracia i bracia-służebni, zastępy „krzyżowców” i zaciężni z zagranicy i terenów państwa zakonnego.
Inscenizacja bitwy pod Grunwaldem jest widowiskiem i lekcją historii, której organizatorzy starają się wiernie dochowywać. Czasami nie do końca się to udaje z uwagi na okoliczności, na które organizatorzy nie mają wpływu. Na przykład kaprysów pogody. Starcie przed sześciuset z górą laty przebiegało w lipcowym skwarze i spowijających teren bitewnym pyle. Inscenizatorom zdarzało się odtwarzać przebieg walk w okresie słoty, w strugach deszczu, pośród kałuż. Spełniali jednak żołnierski obowiązek, motywowani oczekiwaniami licznie zgromadzonej publiczności niezrażonej przeciwnościami aury. Poza tymi wyjątkowymi przypadkami inscenizacja przebiega zgodnie z historycznym scenariuszem. Jest zatem moment przekazania przez Krzyżaków polskiemu królowi dwóch mieczy, modlitwa i odśpiewanie Bogurodzicy przez polskie wojska, ataki łuczników, szarże konne i strzały z hakownic, atak Krzyżaków na chorągiew krakowską, śmierć wielkiego mistrza zakonu i zdobycie obozu krzyżackiego przez polską piechotę. Oprócz tego rekonstruktorzy prezentują widzom różne techniki walki stosowane w średniowieczu. W starciu dwóch armii i pokazach biorą udział członkowie bractw rycerskich z wielu krajów Europy i bardziej odległych rejonów na przykład Stanów Zjednoczonych i Nowej Zelandii. Podczas Dni Grunwaldu można zwiedzać zrekonstruowaną wioskę rycerską, brać udział w zabawach i grach rycerskich, nabyć pamiątki oraz uzupełnić ekwipunek rycerski. Przy budowie obozów chorągwi biorących udział w walce, rycerze i ich pomocnicy posługują się współczesnymi narzędziami na przykład mechanicznymi piłami do cięcia drewna, ale gdy obóz stanie, obowiązują wyłącznie reguły życia średniowiecznego. Mieszkańcy obozowisk gotują w glinianych garnkach na ogniskach, kroją ogromnymi kutymi przez kowala nożami, piją z glinianych kubków. W tych obozach przebywa nawet cztery tysiące ludzi. Imprezie towarzyszy zwoływany coroczny Apel Grunwaldzki poprzedzający inscenizację, zloty harcerskie, przysięgi wojskowe i harcerskie, występy i pokazy artystyczne, imprezy sprawnościowe i muzyczne.
W roku 2010, w którym przepadała 600. rocznica Bitwy pod Grunwaldem, inscenizacja stała się największym na świecie widowiskiem historycznym. W pole wyszło ponad 2,2 tys. rycerzy, ich walkę obserwowało ponad 100 tys. widzów. Najbliższa inscenizacja bitwy rozegrana zostanie 16 lipca 2016 roku, rozpocznie się o godzinie 15.00.
Zmotoryzowani widzowie zostawiają auta na parkingu głównym w sąsiedztwie Pomnika Grunwaldzkiego. Doświadczenie ubiegłych lat podpowiada, aby brać pod uwagę wydłużony czas dojazdu i przyjeżdżać w miarę wcześnie. Z uwagi na dużą frekwencję, tworzą się korki utrudniające ruch pojazdów.
Organizatorami Dni Grunwaldu są wójt gminy Grunwald i Fundacja Grunwald.
Top2 – Muzeum Wsi Kieleckiej - Park Etnograficzny w Tokarni
Muzeum Wsi Kieleckiej należy do największych i najbardziej znanych placówek tego typu w Polsce. Powstało w 1976 roku, od początku jego zadaniem było gromadzenie, naukowe opracowanie i ochrona najcenniejszych zabytków architektury drewnianej z terenów Kielecczyzny. Ma siedzibę w Dworku Laszczyków w Kielcach, z XVIII wieku, dawnej kanonii, jedynym w Kielcach drewnianym dworku z tego okresu. Muzeum Wsi Kieleckiej gromadzi i udostępnia zwiedzającym zabytki budownictwa ludowego województwa świętokrzyskiego oraz popularyzuje kulturę ludową regionu.
Jedną z najchętniej odwiedzanych atrakcji turystycznych województwa świętokrzyskiego i głównym obiektem muzeum jest wpisany w 1995 roku do rejestru zabytków - Park Etnograficzny, zlokalizowany przy drodze krajowej nr 7 w pobliżu miejscowości Tokarnia, niedaleko Zamku w Chęcinach. W dolinie Czarnej Nidy, obszarze około 65. hektarów (z czego 20 hektarów to przepiękny las, ulubione miejsce przechadzek wielu turystów), rozmieszczono w układzie przestrzennym wsi, kilkadziesiąt drewnianych zabytkowych obiektów budownictwa wiejskiego, które przeniesiono z różnych miejscowości kielecczyzny.
Skansen utworzony został zgodnie z wizją etnografa profesora Romana Reinfussa. Podzielony jest na sektory reprezentujące budownictwo wiosek Gór Świętokrzyskich, Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej, Wyżyny Sandomierskiej, Niecki Nidziańskiej oraz zabudowania dworsko-folwarczne i małomiasteczkowe. Dodatkowo, w skansenie przewidziano stworzenie repliki małomiasteczkowego rynku, nawiązującego do dziewiętnastowiecznego układu urbanistycznego miejscowości takich jak Daleszyce, Chęciny, Wąchock, Łagów czy Suchedniów. Na ekspozycję składają się między innymi całe zagrody wiejskie, budynki gospodarcze, zabytki przemysłu wiejskiego, kuźnia i młyny, kościół, dwór, szkoła, apteka i karczma. Wiejskie domy otaczają przydomowe ogródki. Udostępniane do zwiedzania pomieszczenia wyposażone są w sprzęt, meble i narzędzia typowe dla regionu, z którego pochodzą. W niektórych zabudowaniach można obejrzeć warsztaty rzemieślników wiejskich na przykład szewca, stolarza, plecionkarza wyrabiającego kosze czy wytwórcy gontów. Ostatnia specjalność zasługuje na uwagę. Ponieważ kielecczyzna specjalizowała się w usługach gonciarskich, wiejskie budynki na tych terenach powszechnie kryte były gontem, co w innych regionach kraju uchodziło za oznakę majętności gospodarzy.
Wieś to także pracownie artystów ludowych. W zagrodzie z Bukowskiej Woli prezentowana jest twórczość słynnego rzeźbiarza ludowego Jana Bernasiewicza i jego żony, poetki ludowej zainspirowanej drewnianymi rzeźbami męża.
Interesującymi zabytkami sakralnymi są zbudowany z drewnianych bali w 1763 roku, barokowy kościół pod wezwaniem Matki Bożej Pocieszenia przeniesiony z Rogowa nad Wisłą, w którym odprawiane są msze, dziewiętnastowieczna drewniana dzwonnica z Kazimierzy Wielkiej i kamienna figura św. Jana Nepomucena, który chronił pola i wsie przed klęskami aury, powodziami i suszami. W centrum skansenu zlokalizowany jest ciekawy zabytek wiejskiej techniki. Rolkowy wiatrak 1921 roku, tak zwany paltrak, wykonany przez budowniczego młynów Paluszkiewicza na zamówienie młynarza Józefa Jaszewskiego z Grzmucina. Zwiedzający mogą zapoznać się z konstrukcją mechanizmu obracającego budynek zgodnie z kierunkiem wiatru, a także z działaniem żaren. Innym eksponatem z tej dziedziny jest wiatrak typu holenderskiego, pierwotnie mielący zboże w słynnym Pacanowie. Pogląd na rodzaj rozwiązań technicznych daje dziewiętnastowieczny kierat konny zastosowany w konstrukcji głębinowej studni dworskiej przeniesionej do skansenu z Gór Pińczowskich. Całość hydrologicznej budowli czerpiącej wodę z głębokości 70. metrów, mieściła się w kompleksie budynków krytych gontem.
Wyposażenie dworskich wnętrz mieszkalnych odtworzono w dworze z Suchedniowa. Z kolei w dziwiętnastowiecznym domu organisty z Bielin, zbudowanym na wzór dworków drobnoszlacheckich z dużym gankiem i dwuspadowym dachem naczółkowym - zaaranżowano między innymi wiejski sklepik i małomiasteczkową aptekę wyposażoną w zabytkowe meble z apteki z Buska-Zdroju, przyrządy do robienia pigułek i lania świec, amerykańską kasę, naczynia apteczne i słoje do przechowywania leków oznaczone kolorowymi etykietami informującymi o właściwościach specyfiku.
W aptece co prawda nie można zaopatrzyć się w dawne sprawdzone medykamenty, ale inne części skansenu ożywają współczesną ofertą. Na przykład przy głównym wejściu działa staropolska karczma mająca w karcie dania regionalne, a w osiemnastowiecznym spichlerzu z miejscowości Złota, organizowane są okolicznościowe przyjęcia, spotkania i konferencje. Noclegi zapewnia zabytkowy ośmiorak z Rudy Pilczyckiej.
Goście dopisują między innymi podczas festynów i cyklicznych imprez folklorystycznych nawiązujących do charakteru parku etnograficznego. Popularnością cieszą się między innymi Dożynki, Wytopki Ołowiu, Świętokrzyski Jarmark Agroturystyczny, Święto Chleba, Hubertus Świętokrzyski.
Top3 – Kolej Wąskotorowa Rogów-Rawa-Biała 
Wybudowana została w 1915 roku przez pruską armię. Służyła celom zaopatrzenia oddziałów frontowych w żywność, broń i amunicję. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości, linia zarządzana była przez Polskie Koleje Państwowe. Ruch towarowy odbywał się na tej trasie do roku 2001. Przed likwidacją uratowali Rogowską Kolej Wąskotorową hobbystów z Fundacji Polskich Kolei Wąskotorowych, wspierani przez Starostwo Powiatowego w Rawie Mazowieckiej, które przejęło linię i tabor od PKP. W 2003 roku przywrócono kursowanie turystycznych pociągów pasażerskich z Rogowa przez Rawę Mazowiecką do Białej Rawskiej.
Obecnie jest najdłuższą muzealną trasą kolejową w Polsce liczącą blisko 50 km. Kolekcja poddawanego renowacji wąskotorowego taboru jest jedną z największych w Europie. Wszystkie wyremontowane przez Fundację lokomotywy i wagony mają oryginalne wyposażenie i dawne oznakowania. Przejazd jest tym atrakcyjniejszy, gdy może być połączony ze zwiedzaniem zabytków wzdłuż trasy.
Na przykład, już w Rogowie warte odwiedzenia jest Arboretum i Alpinarium o charakterze parku leśnego z bogatą kolekcją drzew i krzewów środkowo-wschodniej Europy i polami doświadczalnymi z gatunkami drzew występujących w innych rejonach.
Ciekawym zabytkiem sakralnym, w odległości kilku minut marszu od stacji w Boguszycach, jest sosnowy kościółek z XV wieku św. Stanisława Biskupa. We wnętrzu konserwatorzy odsłaniają renesansowe polichromie. Pasażerowie pociągu zwiedzają kościół pod opieką kolejowego przewodnika.
Podobnie z przewodnikiem zwiedza się pozostałości Zamku Książąt Mazowieckich, warowni z XIV wieku zbudowanej na polecenie księcia mazowieckiego Siemowita IV. Ponure dramaty w rodzinie gospodarzy zamku, dały inspirację twórczości literackiej. Między innymi, jak utrzymują badacze, William Szekspir oparł na historii podejrzanej o niewierność księżnej Eufemii fabułę dramatu „Zimowa opowieść”. Zamek został częściowo odbudowany w 1957 roku. W wieży znajduje się jedna z ekspozycji Muzeum Ziemi Rawskiej. Dawny dziedziniec jest wykorzystywany do organizacji festynów i turniejów rycerskich.
Zabytkowe pociągi kursują według rozkładu w każdą niedzielę i wybrane soboty od kwietnia do września. Na zamówienie grup zorganizowanych pociągi kursują przez cały rok. W kalendarzu wydarzeń godny polecenia jest zlot drezyn kolejowych.
Top4 – Puszcza Białowieska – UNESCO / Białowieski Park Narodowy
Najstarszy park narodowy w Polsce i jeden z pierwszych w Europie o powierzchni ponad 10,5 tys. hektarów. Pod ochroną ścisłą jest 4, 8 tys. hektarów. Wokół parku utworzono otulinę o powierzchni 3,3 tys. hektarów. Białowieski Park Narodowy utworzony został w 1932 r., restytuowany po ostatniej wojnie pod obecną nazwą. W 1979 roku obszar ochrony ścisłej wpisany został na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego UNESCO, uzyskał też status światowego rezerwatu biosfery. W 1992 roku UNESCO dołączyło część białoruską tworząc obiekt transgraniczny polsko-białoruski. Powierzchnia całej puszczy przekracza 150 tys. ha, z czego w granicach Polski leżą 62 tys. hektarów. Obecny stan puszczy zachowany został w stanie, w jakim przyroda w środkowej Europie wyglądała wieki temu. Centralny fragment puszczy jest najlepiej zachowanym naturalnym lasem liściastym i mieszanym na Niżu Europejskim. Park obejmuje część Puszczy Białowieskiej, stanowiącej jedyny w Europie bór niżowy, zachowany w stanie naturalnym. Największą powierzchnię parku zajmują lasy dębowo - lipowo - grabowe typu grądu. Z drzew liściastych dominują dęby, graby, klony, jesiony, olchy, natomiast spośród drzew iglastych – sosny i świerki. Ze względu na bardzo żyzne gleby drzewa osiągają ogromne rozmiary. Charakterystyczną cechą Puszczy Białowieskiej jest duża ilość tak zwanego martwego drewna, stanowiącego w obszarze ochrony ścisłej martwą biomasę obejmującą 25 proc. masy wszystkich drzew. Martwe drewno jest miejscem bytowania niezliczonych gatunków grzybów, pleśni, bakterii i owadów. Wiele z nich to gatunki zagrożone wyginięciem. Symbolem Puszczy Białowieskiej jest żubr. To właśnie w Białowieskim Parku Narodowym ocalono od wyginięcia ten gatunek. W XVIII wieku żubry zostały niemal do ostatniej sztuki wystrzelane podczas polowań ówczesnych władców i przez kłusowników. W 1919 zabity został ostatni żubr. Do Białowieży sprowadzono osobniki z ogrodów zoologicznych i początkowo hodowano je na osobnym dziedzińcu. Dopiero w roku 1952 pierwsze okazy zostały wypuszczone na wolność. Obecnie na terenie Polski żyje około 400. żubrów a na Białorusi około 300. Na całym świecie jest ich 3 tys., i każdy z nich miał przodków pochodzących z Białowieży. W Parku utworzono zamknięty ośrodek hodowli żubra a także zagrody pokazowe z żubrem, jeleniem, konikiem polskim oraz wilkiem. Ciekawą ekspozycję prezentuje Muzeum Przyrodniczo Leśne oraz kompleks zabytkowy zwany Parkiem Pałacowym. Teren Parku odwiedzany jest rocznie przez tysiące turystów korzystających z walorów ostatniej z europejskich puszcz. Wytyczone zostały szlaki turystyczne, punkty widokowe i miejsca odpoczynku. Przez park prowadzą trzy szlaki piesze o łącznej długości 21 kilometrów, dwa szlaki rowerowe liczące 14 kilometrów i jedna ścieżka edukacyjna. Walory puszczy można też poznawać przemierzając szlaki bryczkami a zimą saniami.
Top5 – Skansen w Sanoku 
Wymieniany jest wśród najbardziej znanych muzeów typu skansenowskiego w Europie. Posiada bogate zbiory. Usytuowanie na prawym brzegu Sanu u podnóża Gór Sanocko-Turczańskich, wiernie oddaje typowe dla Podkarpacia naturalne ukształtowanie terenu i występującą na tym obszarze roślinność. Sanocki skansen jest pierwszym w powojennej Polsce i największym w kraju muzeum etnograficznym. Zajmuje blisko czterdzieści hektarów. Dla zwiedzających otwarty został w 1966 roku. Na organizacyjnych doświadczeniach związanych z jego powołaniem wzorowały się kolejne powstające parki etnograficzne. Muzeum w Sanoku prezentuje kulturę ludową, budownictwo mieszkalne, gospodarcze, przemysłowe i sakralne Bojków, Łemków, Pogórzan i Dolinian chroniąc przed zapomnieniem wyróżniający dorobek i odrębności kulturowe dawnych mieszkańców polsko-ukraińskiego pogranicza we wschodniej części polskich Karpat. Górale usadowieni są w wyższej części parku, Dolinianie na niższych terenach. Każda z grup etnograficznych ma osobny sektor odzwierciedlający dawny wygląd wsi. Zagrody i świątynie zlokalizowane są w stosunku do dróg i stron świata zgodnie z ówczesnym zwyczajem. Skansen zmienia się wraz z porami roku. Wiosną przed chałupami rozkwitają ogródki, obsiewa się pola, latem żniwuje, jesienią zbiera plony. W skansenie są budynki mieszkalne, gospodarcze, przemysłowe, użyteczności publicznej i sakralne. Między innymi szkoła wiejska, zajazd, młyn wodny, wiatraki, kuźnie, warsztaty rzemieślnicze, kościół, cerkwie i kapliczki. Większość wnętrz jest wyposażona i udostępniona do zwiedzania, ale wyłącznie z przewodnikiem. W muzealnych zbiorach zgromadzono ponad 30 tys. eksponatów z zakresu kultury ludowej regionu, kultury mieszczańskiej, sakralnej, dworskiej i judaików. Wśród nich meble i sprzęty domowego użytku, naczynia, ceramika, zegary, kolekcje malarstwa i ikon, stroje wszystkich grup etnograficznych, szaty liturgiczne, sprzęty i przedmioty używane w świątyniach, narzędzia rzemieślnicze, narzędzia i maszyny rolnicze. W 2004 roku otwarto też ekspozycję przemysłu naftowego z funkcjonującymi urządzeniami.
Skansen w Sanoku spełnia funkcję ekspozycyjną parku etnograficznego i równocześnie zaplecza naukowego z niezwykle bogatym archiwum, z którego korzystają pracownicy naukowi, badacze, autorzy publikacji z tej dziedziny wiedzy i wszyscy nią zainteresowani. Specjalistyczna biblioteka naukowa liczy ponad 20 tys. pozycji. Nakładem muzeum ukazują się liczne wydawnictwa, w tym dwa cyklicznie. Pierwsze to Materiały Budownictwa Ludowego w Sanoku poświęcone historii i etnografii regionu południowo – wschodniej Polski. Drugie, Acta Scansenologica zajmuje się szerzej rozumianą problematyką skansenowską i współczesnymi kierunkami rozwoju muzeologii skansenowskiej, na jego łamach ukazują się publikacje polskich i zagranicznych autorów.
Roczna frekwencja w sanockim skansenie jest wysoka, wynosi około 100 tys. turystów z Polski i wielu krajów świata. W ostaniem okresie wzrasta między innymi dzięki udanym akcjom promocyjnym i plenerowym imprezom między innymi jarmarkom folklorystycznym i festiwalom muzyki folkowej, którym towarzyszą pokazy rzemiosł, prezentacje twórców regionalnych pamiątek, degustacje potraw, sprzedaż lokalnych produktów. Regionalne dania serwuje gościom Gospoda pod Białą Górą mieszcząca się w zabytkowym spichlerzu z Przeczycy z XVIII wieku. Teren skansenu był plenerem zdjęć filmowych. Ostatnio kręcono tu „1920. Wojna i miłość” w reżyserii Macieja Migasa i „Syberiadę polską” Janusza Zaorskiego.
Park etnograficzny otwarty jest dla zwiedzających codziennie, w sezonie turystycznym od maja do września, od godz. 8.00 do 20.00; w październiku od 8.00 do 16.00; od listopada do końca marca od 8.00 do 14.00; w kwietniu od 9.00 do 16.00. Dorośli płacą za bilety 14 zł., młodzież 8 zł. Obsługa przewodnika dla grupy polskiej kosztuje 50 zł, dla obcojęzycznej 60 zł. Kasa biletowa i punkt informacji turystycznej mieszczą się w dawnym dworku Stupnickich z XIX wieku zbudowanym z modrzewiowych bali. Oprócz biletów można tu zakupić wydawnictwa poświęcone historii i kulturze regionu. W budynku znajduje się też galeria z pracami lokalnych twórców.
Zmotoryzowani po dotarciu do Sanoka bez trudu znajdą drogę do skansenu kierując się drogowskazami przy głównych trasach. Na miejscu jest sporo miejsc parkingowych dla aut, autokarów i rowerów. Z centrum miasta można też dojść spacerem. Odległość półtora kilometra od rynku. Ulicami Mickiewicza i Białogórską dochodzi się do mostu na Sanie, po drugiej stronie koło ośrodka PTTK należy skręcić w prawo. Na miejsce dojeżdża też autobus miejski numer 3.
Komplet wyników sondażu Top5 do przejrzenia Tutaj